ગયા અઠવાડિયામાં જ્યાં સોનાના ભાવમાં ઘટાડો નોંધાયો છે, તો બીજી બાજુ ચાંદીના ભાવમાં પણ તીવ્ર ગતિએ નીચા ગયા છે. ચાંદીના ભાવ સતત વધી રહ્યા હતા, જેના પર ગયા અઠવાડિયે વધારાની ગતિમાં બ્રેક લાગી ગઈ છે. માત્ર 7 દિવસમાં જ ચાંદીના ભાવમાં પ્રતિ કિલોગ્રામ 20,000 રૂપિયાથી વધુનો ઘટાડો થયો છે. માત્ર MCX પર જ નહીં, પરંતુ સ્થાનિક બજારમાં પણ ચાંદીના ભાવમાં તીવ્ર ઘટાડો થયો છે. હાલમાં જ, ચાંદી 1.70 લાખ રૂપિયાના આંકને પાર કરી ગઈ હતી, પરંતુ હવે તે તેના ઉચ્ચતમ સ્તર કરતા ઘણી સસ્તી થઈ ગઈ છે. ચાલો આપણે આ ઘટાડા પાછળના મુખ્ય કારણોને જાણી લઈએ...
એક તરફ જ્યારે સોનું સતત ઘટી રહ્યું છે, ત્યારે બીજી બાજુ કિંમતી ધાતુ, ચાંદીનો ભાવ પણ ઘટી રહ્યો છે. 16 ઓક્ટોબરે, મલ્ટી કોમોડિટી એક્સચેન્જ (MCX) પર ચાંદીનો ભાવ રૂ. 1,67,663 પ્રતિ કિલો હતો. જોકે, શુક્રવારે, MCX પર 1 કિલો ચાંદીનો વાયદા ભાવ ઘટીને રૂ. 1,47,150 થઇ ગયો હતો. પરિણામે, માત્ર સાત ટ્રેડિંગ દિવસોમાં ચાંદી પ્રતિ કિલો રૂ. 20,513 સસ્તી થઈ ગઈ છે.
મલ્ટી કોમોડિટી એક્સચેન્જ પર જ નહીં, પરંતુ સ્થાનિક બજારમાં પણ ચાંદીના ભાવમાં તીવ્ર ઘટાડો થયો છે. ઇન્ડિયન બુલિયન જ્વેલર્સ એસોસિએશનની વેબસાઇટ, IBJA.com પર અપડેટેડ દરો પર નજર કરીએ તો, ગઈ 16 ઓક્ટોબરે ચાંદીનો ભાવ પ્રતિ કિલો રૂ. 1,68,083 હતો, પરંતુ અઠવાડિયાના છેલ્લા ટ્રેડિંગ દિવસે શુક્રવારે તે સતત ઘટીને રૂ. 1,47,033 પ્રતિ કિલો થયો હતો. પરિણામે, તેની કિંમત પ્રતિ કિલો રૂ. 21,050 ઘટી ગઈ છે.
ચાંદીના ભાવમાં ઘટાડા માટે એક નહીં, પણ ઘણા કારણો જોવા મળી રહ્યા છે. પહેલું કારણ દિવાળી અને ધનતેરસના તહેવારો પછી માંગમાં ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે, જેના કારણે કિંમતો પર દબાણ જોવા મળી રહ્યું છે. આ ઉપરાંત, બીજું કારણ અત્યાર સુધીની મહત્તમ સપાટીએ પહોંચ્યા પછી, રોકાણકારો દ્વારા નફો બુક કરાવવાને કારણે ચાંદીમાં ઘટાડો નોંધાયો છે.
ત્રીજું કારણ US ડૉલરની મજબૂતાઈ હોવાનું માનવામાં આવે છે. સોનું અને ચાંદી બંનેનો ડૉલરમાં વેપાર થાય છે. તેથી, જ્યારે US ડૉલર મજબૂત થાય છે, ત્યારે અન્ય દેશોના રોકાણકારો માટે ચાંદી વધુ મોંઘી બને છે, અને તેની માંગ ઘટતી જાય છે. 2019થી ડૉલર ઇન્ડેક્સમાં 0.8 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે. જો કે ભલે તે નજીવી હોય, તો પણ રોકાણકારોની ભાવનાને અસર કરી રહ્યું છે. ડૉલર મજબૂત થવાને કારણે રોકાણકારો સોના અને ચાંદી જેવી કિંમતી ધાતુઓમાંથી ભંડોળ પાછું ખેંચી રહ્યા છે અને ડૉલરમાં રોકાણ કરી રહ્યા છે, જેના કારણે ચાંદીના ભાવમાં ઘટાડો થયો છે.
અન્ય કારણોની વાત કરીએ તો, ચોથું સૌથી મોટું કારણ, ભૂરાજકીય સ્થિરતા છે. જો વૈશ્વિક પરિસ્થિતિઓ સ્થિર રહે છે અથવા આર્થિક તણાવ ઓછો થાય છે, તો સુરક્ષિત સ્થાન માનવામાં આવતી કિંમતી ધાતુઓની માંગ ઘટે છે. US અને ચીન વચ્ચે ચાલી રહેલા વેપાર તણાવને કારણે લાંબા સમયથી ચાંદીના ભાવમાં વધારો થયો હતો, પરંતુ હવે બંને દેશો વચ્ચે તણાવ ઓછો થવાના સંકેતોએ ચાંદીના ભાવ પર દબાણ લાવ્યું છે, જેના કારણે ઘટાડો થયો છે. પાંચમું કારણ ETF અને કોમોડિટી બજારોમાં વધઘટને આભારી હોઈ શકે છે. ખરેખર, જ્યારે મોટા ETF ફંડ્સ તેમના ચાંદીના હોલ્ડિંગ ઘટાડે છે, ત્યારે બજારમાં પુરવઠો વધે છે, જેના કારણે ભાવમાં ઘટાડો થાય છે.
15.jpg)
