પાકિસ્તાનના રાજકીય વર્તુળો અને પાકિસ્તાની સેનામાં આ સમયે ગભરાટનું વાતાવરણ છે. ઘણા મીડિયા રિપોર્ટ્સ છે કે, પહેલગામ આતંકવાદી હુમલા પછી, તે વિચારી રહ્યું છે કે ભારત તેનો કેવી રીતે જવાબ આપશે. તેમને રાજદ્વારીની ભાષામાં આ વાત પહેલાથી જ સમજાવી દેવામાં આવી છે. પરંતુ ભવિષ્યમાં કોઈ લશ્કરી કાર્યવાહી થવા જઈ રહી છે કે કોઈ ચારેય બાજુથી ઘેરીને કાર્યવાહી કરવાનું આયોજન થઈ રહ્યું છે, તેની કલ્પના પણ પાકિસ્તાની શાસકોના હોશ ઉડાડી દે છે. બિહારના મધુબનીમાં એક જાહેર સભામાં PM નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા આપવામાં આવેલી ચેતવણી પછી, એક TV ચેનલે પાકિસ્તાની પત્રકાર હામિદ મીરનો ઉલ્લેખ કરીને કહ્યું કે, ત્યાં સત્તામાં રહેલા લોકો ભારત દ્વારા ગમે ત્યારે કાર્યવાહી કરવામાં આવશે એવો ડર તેમના મનમાં પેસી ગયો છે. એક પછી એક બેઠકો કરવાનું ચાલુ છે. તમામ પ્રકારની સુરક્ષા વ્યવસ્થાઓ પર ચર્ચા થઈ રહી છે. દરેકના મનમાં પ્રશ્ન એ છે કે, ભારતની આગામી કાર્યવાહી શું હશે? તે પહેલગામ હુમલાનો બદલો કેવી રીતે લેશે?
પાકિસ્તાની આતંકવાદી સંગઠન લશ્કર-એ-તૈયબાએ મંગળવાર (22 એપ્રિલ, 2025)ના રોજ પહેલગામમાં 'ધ રેઝિસ્ટન્સ ફ્રન્ટ' (TRF)નામના ડમી આતંકવાદી સંગઠનના નામે પરોક્ષ રીતે આતંકવાદને અંજામ આપ્યો હતો. આ હુમલામાં ઓછામાં ઓછા 26 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. બધા સામાન્ય નાગરિકો હતા. આ હુમલાના ત્રીજા દિવસે, એટલે કે ગુરુવારે (25 એપ્રિલ) PM મોદીની પહેલી જાહેર સભા બિહારના મધુબનીમાં યોજાઈ હતી. નામ લીધા વિના, તેમણે દેશના લોકો દ્વારા દુશ્મનોને સીધો સંદેશ આપ્યો કે, 'આ હુમલો ફક્ત નિઃશસ્ત્ર પ્રવાસીઓ પર જ થયો નથી... દેશના દુશ્મનોએ ભારતની શ્રદ્ધા પર હુમલો કરવાની હિંમત કરી છે... હું ખૂબ જ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહેવા માંગુ છું કે જેમણે આ હુમલો કર્યો છે... તે આતંકવાદીઓ અને જેમણે આ હુમલાનું કાવતરું ઘડ્યું છે તેમને તેમની કલ્પના કરતાં પણ મોટી સજા મળશે. હવે આતંકવાદીઓના બાકી રહેલા ઠેકાણાઓનો નાશ કરવાનો સમય આવી ગયો છે.'
બિહારમાં આ જ સભામાં PM મોદીએ અંગ્રેજીમાં પણ સંદેશ આપ્યો. તેમણે કહ્યું પણ અને તેમનો ઈરાદો પણ સ્પષ્ટ હતો; તેઓ જે કંઈ કહેવા માંગતા હતા, આખી દુનિયાએ તેને પોતાના દિલ અને દિમાગમાં ઉતારવું જોઈએ. ભારત કાર્યવાહી કરીને જ રહેશે. તેમના શબ્દોમાં, 'હું દુનિયાને કહેવા માંગુ છું કે, ભારત દરેક આતંકવાદી અને તેમને ટેકો આપનારાઓને ઓળખશે, તેમનો પીછો કરશે અને સજા કરશે. અમે પૃથ્વીના છેડા સુધી તેમનો પીછો કરીશું. આતંકવાદથી ભારતની ધીરજ ક્યારેય તૂટી શકશે નહીં. આતંકવાદને ચોક્કસપણે સજા મળશે. ન્યાય સુનિશ્ચિત કરવા માટે શક્ય તમામ પ્રયાસો કરવામાં આવશે. આ સંકલ્પમાં આખો રાષ્ટ્ર એક થયો છે. માનવતામાં વિશ્વાસ રાખનારા બધા આપણી સાથે છે. અમે વિવિધ દેશોના નાગરિકો અને તેમના નેતાઓનો આભાર માનીએ છીએ, જેઓ આ સમયે અમારી સાથે ઉભા છે...' PM મોદીનો ઈરાદો સ્પષ્ટ છે, ભારત જે પણ પગલાં લેશે તે તેના દેશ અને માનવતાના હિતમાં હશે, તેથી કોઈ પણ પાકિસ્તાન સાથે ઉભા રહેવાનો પ્રયાસ કરે તે પહેલાં, તેમણે 140 કરોડ ભારતીયોની તાકાતને પણ ધ્યાનમાં રાખવી જોઈએ.
રાજદ્વારી અને સુરક્ષા નિષ્ણાતો શરૂઆતથી જ બંને સ્તરેથી પહેલગામ હુમલાના પ્રતિભાવ પર પોતાના મંતવ્યો વ્યક્ત કરી રહ્યા છે. હુમલાના બીજા દિવસે બુધવારે, PM મોદીના નેતૃત્વમાં કેબિનેટ કમિટી ઓન સિક્યુરિટી (CCS)ની બેઠકમાં, સિંધુ જળ સંધિને રોકવા જેવું પગલું લેવામાં આવ્યું હતું અને પાકિસ્તાનને સીધો સંદેશ આપવામાં આવ્યો હતો કે, PM મોદી સરકારના કાર્યકાળ દરમિયાન, તેને સરહદ પારના આતંકવાદને કાબુમાં લેવા માટે બે વાર તક આપવામાં આવી છે. આ પહેલા ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ત્રણ યુદ્ધો થઈ ચૂક્યા છે, પરંતુ ભારતે ક્યારેય આવું પગલું ભર્યું નથી. જો ભારતે આ નિર્ણય હમણાં લીધો છે, તો તે ભવિષ્યના પગલાંનો માત્ર એક સંકેત છે. ખાસ કરીને એવા સમયે જ્યારે ઉનાળામાં પાણીની સૌથી વધુ જરૂર હોય છે, ત્યારે ભારતે આ પગલું ભરીને તેની કમર તોડી નાખવાનો નિર્ણય લીધો છે. તેથી, હવે આપણે ફક્ત અનુમાન કરી શકીએ છીએ કે આગળની કાર્યવાહી શું હશે.
હુમલા પછી સાઉદી અરેબિયાથી પરત ફરતી વખતે PM નરેન્દ્ર મોદી પાકિસ્તાનને છોડવાના નથી, આ તેમનો પહેલો સંદેશ હતો. તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન આ પહેલી વાર હતું જ્યારે સાઉદી અરેબિયાએ ભારત સાથે સંયુક્ત ઘોષણામાં સરહદ પારના આતંકવાદને સંયુક્ત રીતે રોકવાની વાત કરી હતી. સાઉદી અરેબિયાએ અગાઉ આવા શબ્દોની અવગણના કરતુ હતું, જે સીધા પાકિસ્તાનના વર્તન સાથે સંબંધિત હતા. તે પછી, જ્યારે PM મોદી ભારત પાછા ફર્યા, ત્યારે તેમણે પાકિસ્તાની હવાઈ ક્ષેત્રનો ઉપયોગ પણ કર્યો ન હતો, જેના પરથી અંદાજ લગાવી શકાય છે કે, પાકિસ્તાન સામે સંભવિત કાર્યવાહી અંગે તેમના મનમાં શું વિચારો ચાલી રહ્યા છે.
પહેલગામ હુમલા પછી, કેટલાક સુરક્ષા નિષ્ણાતો ભારતને કાર્યવાહી માટે મિસાઇલ હુમલાનો વિકલ્પ પણ આપી રહ્યા છે. તો, જે દિવસે PM મોદી બિહારથી હિન્દી અને અંગ્રેજીમાં પાકિસ્તાન સહિત સમગ્ર વિશ્વને સંદેશ આપી રહ્યા હતા, તે જ દિવસે ભારતીય નૌકાદળ INS સુરતથી અરબી સમુદ્રમાં એક મિસાઇલનું પરીક્ષણ કરી રહ્યું હતું, જેણે તેના લક્ષ્યને સચોટ રીતે હિટ કર્યું. જોકે, આ પરીક્ષણનો પહેલગામ હુમલા સાથે કોઈ સંબંધ નથી, પરંતુ રાજદ્વારી બાબતોમાં, ઘણી વખત પ્રતીકાત્મક હાવભાવ એટલું બધું કહી જાય છે કે, સંદેશ સમજનાર સુધી ખૂબ જ સરળતાથી પહોંચી જાય છે.
-copy30.jpg)
