જાપાનમાં ચોખા અંગે મંત્રીએ એવું નિવેદન આપ્યું કે રાજીનામું આપવું પડ્યું

જાપાનના કૃષિ મંત્રી તાકુ ઇટોએ પોતાના પદ પરથી રાજીનામું આપવું પડ્યું છે અને કારણ છે ચોખા. ચોખા અંગેના તેમના નિવેદનની સામાન્ય લોકો અને સાંસદો દ્વારા આકરા શબ્દોમાં ટીકા કરવામાં આવી હતી. આનાથી પ્રધાનમંત્રી શિગેરુ ઇશિબાની સંકટગ્રસ્ત સરકાર માટે એક નવો પડકાર ઉભો થયો છે. તાજેતરમાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે તેમને ક્યારેય ચોખા ખરીદવા પડ્યા નથી કારણ કે તેમને સમર્થકો તરફથી ભેટ તરીકે મળે છે. આ રાજીનામું એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે જનતા દેશના પરંપરાગત મુખ્ય ખોરાકના રેકોર્ડ ઊંચા ભાવોથી નારાજ છે.

 કૃષિ મંત્રી તાકુ એટોનું નિવેદન લિબરલ ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના એક સેમિનાર દરમિયાન આવ્યું હતું, જે લઘુમતી સરકારનું નેતૃત્વ કરે છે. આ નિવેદન જુલાઈમાં રાષ્ટ્રીય ચૂંટણી પહેલા પાર્ટી માટે મુશ્કેલી ઊભી કરી શકે છે. મોટી હારનો અર્થ નવી સરકાર બની શકે છે અથવા તેનો અર્થ એ થઈ શકે છે કે પ્રધાનમંત્રી શિગેરુ ઇશિબાએ પદ છોડવું પડશે. 

આ નિવેદનને કારણે મતદારોએ તીવ્ર ટીકા કરી હતી, જેઓ પહેલાથી જ નબળા પાકને કારણે વધતી માંગ અને ઐતિહાસિક રીતે ઊંચા ભાવોથી ગુસ્સે હતા. વડાપ્રધાન કાર્યાલયમાં રાજીનામું આપ્યા પછી, એટોએ કહ્યું, 'જ્યારે નાગરિકો ચોખાના વધતા ભાવોથી ચિંતિત છે ત્યારે મેં ખૂબ જ ખોટું નિવેદન આપ્યું છે.'

PM ઇશિબાએ કૃષિ અને મત્સ્યઉદ્યોગ મંત્રાલયમાં એટોના સ્થાને ભૂતપૂર્વ પર્યાવરણ પ્રધાન શિંજીરો કોઈઝુમીની નિમણૂક કરી અને કહ્યું કે તેમને આશા છે કે તેમના સુધારાવાદી અભિગમથી સારા પરિણામો મળશે. ઇશિબાએ કહ્યું કે કોઈઝુમી એક એવી વ્યક્તિ છે જેમની પાસે કૃષિ અને મત્સ્યઉદ્યોગમાં સુધારો કરવાનો અનુભવ, દૃષ્ટિ અને જુસ્સો છે. ગયા વર્ષની સરખામણીમાં ચોખાના ભાવ બમણા થવાથી જાપાની મતદારો માટે એક મોટી ચિંતાનો વિષય બન્યો છે, જેઓ વર્ષોથી સસ્તા ચોખા ખાવા માટે ટેવાયેલા છે. સરકાર કિંમતોને નિયંત્રિત કરવા માટે માર્ચથી તેના ઈમરજન્સી સ્ટોરેજમાંથી ચોખા મુક્ત કરી રહી છે, પરંતુ તેની કોઈ ખાસ અસર થઈ નથી. 

સોમવારે જાહેર કરાયેલા ડેટા દર્શાવે છે કે 11 મેના રોજ સુપરમાર્કેટ ચોખાના ભાવ ફરી વધી ગયા. 18 અઠવાડિયામાં પહેલી વાર ઘટીને 5 કિલો થેલીની કિંમત 4,268 યેન (લગભગ 2,500 રૂપિયા) થઈ ગઈ. ઊંચા ભાવોએ છૂટક વેપારીઓ અને ગ્રાહકોને સસ્તા, વિદેશી ચોખા શોધવા માટે પ્રેરિત કર્યા છે. ઇશિબાએ કહ્યું કે ભાવ 3,000 યેન અને 3,999 યેન વચ્ચે હોવા જોઈએ અને તે માટે, ભાવ સ્થિર રાખવા માટે ઉત્પાદન ઘટાડાને પ્રોત્સાહન આપવાની પાછલી સરકારની નીતિને ઉલટાવી દેવી જરૂરી છે.

ટાકુ એટોના સ્થાને આવેલા કોઈઝુમી, જેમના પિતા જુનિચિરોએ 2000 ના દાયકામાં વડાપ્રધાન તરીકે વ્યાપક સુધારા અને નિયમો લાગુ કર્યા હતા, તેમણે કહ્યું કે "હાલમાં દરેકના મનમાં ચોખાના વધતા ભાવ અને બજારમાં પૂરતા પ્રમાણમાં ચોખા ઉપલબ્ધ છે કે નહીં તે છે, અને હું આ ચિંતાઓને દૂર કરવા માંગુ છું." તેમણે કહ્યું કે મારી પાસે વિવિધ જવાબદારીઓ છે, પરંતુ મને લાગે છે કે મારે અત્યારે ચોખા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું પડશે. હું એવી માનસિકતા સાથે પદ સંભાળી રહ્યો છું કે હું મૂળભૂત રીતે 'ચોખાનો પ્રભારી મંત્રી' છું. કોઈઝુમી, જેમણે અગાઉ લિબરલ ડેમોક્રેટિક પાર્ટી (LDP) ના કૃષિ વિભાગનું નેતૃત્વ કર્યું હતું, તેમણે કહ્યું કે તેઓ ચોખાના ભાવ ઘટાડવા માટે કોઈ કસર છોડશે નહીં, અને આ લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવા માટે મજબૂત રાજકીય ઇચ્છાશક્તિની જરૂર પડશે.