- Science
- જ્યાં ગાયબ થઈ જાય છે પ્લેન અને જહાજ.. એ રહસ્યમય બર્મૂડા પર નવો ખુલાસો
જ્યાં ગાયબ થઈ જાય છે પ્લેન અને જહાજ.. એ રહસ્યમય બર્મૂડા પર નવો ખુલાસો
બર્મૂડા ટ્રાએંગલની રહસ્યમય કહાનીઓ બધા જાણે છે- જહાજો અને વિમાનો ગાયબ થઈ જાય છે. પરંતુ હવે વૈજ્ઞાનિકોએ બર્મૂડા ટાપુની નીચે એક વાસ્તવિક રહસ્ય શોધી કાઢ્યું છે. એક નવા અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ટાપુની નીચે ક્રસ્ટ (પૃથ્વીનો ઉપરનું સ્તર)ની નીચે 20 કિલોમીટર ખડકનો જાડો સ્તર છે, જે આસપાસના ખડકો કરતા ઓછો ઘટ્ટ છે. આ સ્તર ટાપુને રાફ્ટની જેમ ઉપર રાખે છે. પૃથ્વી પર દૂર ક્યાંય આવું સ્તર જોવા મળ્યું નથી.
વૈજ્ઞાનિક શોધ કેવી રીતે થઈ?
કાર્નેગી સાયન્સના ભૂકંપશાસ્ત્રી વિલિયમ ફ્રેઝર અને યેલ યુનિવર્સિટીના જેફ્રી પાર્કે 396 ભૂકંપમાંથી આવતા ભૂકંપના તરંગોનો અભ્યાસ કર્યો હતો. આ તરંગો પૃથ્વીની અંદરથી પસાર થાય છે, વિવિધ ઘનતાના સ્તરો પર અટકાતા અથવા વળે છે. બર્મૂડા પરના ભૂકંપીય સ્ટેશનોના ડેટાનો ઉપયોગ કરીને, તેમણે ટાપુની નીચે 50 કિલોમીટર સુધીની તસવીર બનાવી.
સામાન્ય રીતે ઓશનિક ક્રસ્ટ (સમુદ્રી પોપડા)ની નીચે શરૂ થાય છે. બર્મૂડામાં પોપડા અને મેન્ટલ વચ્ચે એક વધારાનો સ્તર હોય છે. આ સ્તર આસપાસના પોપડા કરતા લગભગ 1.5% ઓછું ગાઢ છે, એટલે તે હલકું છે અને ટાપુને ઉપર ઉઠાવી રાખે છે.
વૈજ્ઞાનિક કારણ શું છે?
બર્મૂડા એક જ્વાળામુખી ટાપુ છે, પરંતુ 30 કરોડ વર્ષથી કરતા વધુ સમયથી ત્યાં કોઈ જ્વાળામુખી સક્રિય નથી. સામાન્ય રીતે જ્વાળામુખી બંધ થાય છે, ત્યારે પોપડો ઠંડો થઈને નીચે ધસી જાય છે, પરંતુ બર્મૂડા ધસ્યો નહીં, તે સમુદ્રની સપાટીથી 500 મીટર ઉપર છે.
વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું છે કે આ સ્તર છેલ્લા જ્વાળામુખી વિસ્ફોટ દરમિયાન બન્યું હતું. આવરણમાંથી ગરમ ખડક પોપડામાં ઘૂસી ગયા અને ત્યાં જામી ગયા. આને 'અંડરપ્લેટિંગ' કહેવામાં આવે છે. આ સ્તર ઓછું ગાઢ હોવાથી ટાપુ તરતો જેવો રાખે છે.
આ અભ્યાસ ‘જીઓફિઝિકલ રિસર્ચ લેટર્સ’ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયો છે. ફ્રેઝર કહે છે કે આ પૃથ્વી પર અનોખું છે. હવે અમે અન્ય ટાપુઓની તપાસ કરીશું કે શું ત્યાં આવું કોઈ સ્તર છે કે નહીં.
બર્મૂડા ટ્રાએંગલનું રહસ્ય: કેટલા જહાજો અને વિમાનો ગાયબ થયા?
બર્મૂડા ટ્રાએંગલ (ફ્લોરિડા, બર્મૂડા અને પ્યુર્ટો રિકો વચ્ચેનો વિસ્તાર) ‘ડેવિલ્સ ટ્રાયેંગલ’ તરીકે પણ ઓળખાય છે. અહીં રહસ્યમય જહાજો અને વિમાનો ગાયબ થવાની કહાનીઓ પ્રસિદ્ધ છે. 50થી વધુ જહાજો અને 20થી વધુ વિમાનો ગાયબ થઈ ગયા છે.
સૌથી પ્રખ્યાત: 1945માં ફ્લાઇટ 19- 5 અમેરિકન નેવી બોમ્બર્સ જેમાં 14 લોકો સવાર હતા, તેઓ ગાયબ થઈ ગયા. એક સર્ચ વિમાન પણ ગુમ થઇ ગયું હતું. પરંતુ વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે આ વિસ્તાર ખૂબ જ વ્યસ્ત છે. ઘણા જહાજો અને વિમાનો ત્યાંથી પસાર થાય છે. ગાયબ થવાનો દર વિશ્વના અન્ય ભાગો જેટલો જ છે.
કારણ: ખરાબ હવામાન, તેજ ધારાઓ (ગલ્ફ સ્ટ્રીમ), ચુંબકીય હોકાયંત્રમાં ગરબડી અને માનવીય ભૂલ, કોઈ અલૌકિક રહસ્ય નહીં. અસલી રહસ્ય ઉપર નહીં, પરંતુ બર્મૂડાની નીચે છુપાયેલું છે અને તે છે અનોખુ ખડક સ્તર છે. આ શોધ પૃથ્વીના ભૂસ્તરશાસ્ત્રની નવી સમજ પ્રદાન કરશે.

