કામદેવ કોના પુત્ર હતા?  જાણીએ કામદેવ વિશે...

હિંદુ પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર કામદેવ પ્રેમ, ઇચ્છા અને આકર્ષણના દેવતા છે. તેમના માતાપિતા વિશે વિવિધ ગ્રંથોમાં અલગઅલગ માન્યતાઓ છે. કેટલાક ગ્રંથોમાં કામદેવને ભગવાન વિષ્ણુ અને દેવી લક્ષ્મીના પુત્ર તરીકે વર્ણવવામાં આવે છે જ્યારે અન્ય ગ્રંથોમાં તેઓ બ્રહ્માના માનસ પુત્ર અથવા ધર્મ અને અહિંસાના પુત્ર હોવાનું કહેવાય છે. પુરાણોમાં સૌથી વધુ પ્રચલિત માન્યતા એ છે કે કામદેવની ઉત્પત્તિ બ્રહ્માના મનથી થઈ જેથી તેઓ સૃષ્ટિના સંચાલનમાં પ્રેમ અને આકર્ષણનું તત્વ લાવે.

કામદેવ, હિંદુ ધર્મના પૌરાણિક ગ્રંથોમાં પ્રેમ, ઇચ્છા અને શૃંગારના દેવતા તરીકે ઓળખાય છે. તેમનું નામ 'કામ' (ઇચ્છા) અને 'દેવ' (દેવતા) શબ્દોમાંથી બન્યું છે. કામદેવને યુવાન, સુંદર અને મોહક દેવતા તરીકે વર્ણવવામાં આવે છે જે પોતાના ધનુષ અને ફૂલોથી બનેલા બાણ વડે જીવોના હૃદયમાં પ્રેમની ભાવના જગાડે છે. તેમનું ધનુષ ઇક્ષુ (શેરડી)નું બનેલું હોય છે અને તેની ડોર ભમરાઓની હારથી બની હોય છે. તેમના બાણોના નામ અનંગ, મદન, મોહન, શોષણ અને મારણ છે જે પ્રેમના વિવિધ રૂપોને દર્શાવે છે.

કામદેવની પત્ની રતિ છે જે શૃંગાર અને આનંદની દેવી છે. તેમનું વાહન પોપટ છે જે પ્રેમની મધુરતા અને ચંચળતાનું પ્રતીક છે. ઋતુઓમાં વસંત ઋતુ કામદેવની સૌથી પ્રિય છે કારણ કે આ ઋતુ પ્રેમ અને રોમાંસની ભાવના જગાડે છે. પૌરાણિક કથાઓમાં કામદેવની ભૂમિકા ખૂબ મહત્ત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તેઓ સૃષ્ટિના સંચાલનમાં આકર્ષણ અને પ્રજનનનું તત્વ લાવે છે.

એક પ્રખ્યાત કથા અનુસાર કામદેવે ભગવાન શિવ પર પોતાનું બાણ ચલાવ્યું હતું જેથી શિવજી માતા પાર્વતી પર મોહિત થાય અને સૃષ્ટિનું કલ્યાણ થાય. જોકે શિવના ક્રોધથી કામદેવ ભસ્મ થઈ ગયા પરંતુ પાછળથી રતિની વિનંતી પર શિવે તેમને અનંગ (શરીર વિનાના) રૂપે પુનર્જન્મ આપ્યો. આ ઘટના કામદેવની શક્તિ અને તેમના બલિદાનનું પ્રતીક છે.

કામદેવનું ચિત્રણ ભારતીય સાહિત્ય, કળા અને સંસ્કૃતિમાં વ્યાપક છે. કાલિદાસના 'કુમારસંભવ' અને અન્ય સંસ્કૃત કાવ્યોમાં તેમની સુંદરતા અને પ્રભાવનું વર્ણન મળે છે. આજે પણ કામદેવ પ્રેમના આદર્શ રૂપે લોકોના હૃદયમાં જીવંત છે. તેમની કથાઓ આપણને શીખવે છે કે પ્રેમ એક શક્તિશાળી ભાવના છે જે સૃષ્ટિના સંચાલનમાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.