ઉત્તરાખંડમાં યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) હેઠળ છ મહિનાની નોંધણીની સમયમર્યાદા, જે 27 જુલાઈ, 2025ના રોજ સમાપ્ત થવાની હતી, તે હવે પૂરી થવા જઈ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, લગ્ન, છૂટાછેડા અને લિવ-ઇન સંબંધોની નોંધણી અંગે ધસારો થઈ રહ્યો છે.
27 જાન્યુઆરીના રોજ રાજ્યમાં લાગુ કરાયેલા UCC હેઠળ, 26 માર્ચ, 2010થી UCCના અમલીકરણ સુધીના તમામ લગ્ન, છૂટાછેડા અને લિવ-ઇન સંબંધોની નોંધણી ફરજિયાત બનાવવામાં આવી છે. આ કાયદાનો હેતુ તમામ નાગરિકો માટે સમાન અધિકારો સુનિશ્ચિત કરવાનો છે, જેમાં લિંગ સમાનતા, બહુપત્નીત્વ પર પ્રતિબંધ અને લિવ-ઇન સંબંધોમાં પારદર્શિતા જેવી જોગવાઈઓ શામેલ છે.
સૂત્રો કહે છે કે, 27 જાન્યુઆરીના રોજ UCCના અમલીકરણ પછી, અત્યાર સુધીમાં બે લાખથી વધુ લગ્ન અને 90 લિવ-ઇન સંબંધની અરજીઓ નોંધાઈ છે. કાયદામાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, 26 માર્ચ, 2010થી UCC લાગુ થાય ત્યાં સુધીના તમામ લગ્ન, છૂટાછેડા અને લિવ-ઇન રિલેશનશિપ UCC લાગુ થયાના છ મહિનાની અંદર રજીસ્ટર કરાવવા ફરજિયાત છે.
ઉત્તરાખંડમાં લાગુ થતા UCC-UCC યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ કાયદામાં કેટલાક ફેરફારો કરી શકાય છે. ધામી સરકારે સરકારી સ્તરે તેની કવાયત શરૂ કરી દીધી છે. ખાસ કરીને જેમણે વર્ષ 2010 પછી લગ્ન કર્યા હતા અને UCC લાગુ થયા પહેલા તેમના લગ્ન રજીસ્ટર કરાવ્યા હતા, આવા લોકોને પોર્ટલ પરની બધી ઔપચારિકતાઓમાંથી મુક્તિ આપી શકાય છે.
લોકો હજુ પણ લિવ-ઇન રિલેશનશિપ રજીસ્ટર કરવામાં વધુ રસ દાખવી રહ્યા નથી. આ જોગવાઈને ઉત્તરાખંડ હાઈકોર્ટમાં પડકારવામાં આવી છે. આ મુદ્દે કેન્દ્ર સરકારનો વલણ જાણવા માટે આગામી સુનાવણી 14 જુલાઈએ થશે.
અધિકારીઓના મતે, 90 લિવ-ઇન રજિસ્ટર્ડમાંથી 72 ટકા બાળકો છે, જેમને પરિણીત યુગલોના બાળકો જેવા જ અધિકારો મળશે.
UCCનો ઉદ્દેશ્ય મહિલાઓને પુરુષો જેટલા જ અધિકારો આપવાનો છે. આ કાયદો બહુપત્નીત્વ અને નિકાહ હલાલા જેવી પ્રથાઓ પર પ્રતિબંધ મૂકે છે. આનાથી લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતી મહિલાઓને પણ સુરક્ષા મળશે. જો તેમને છોડી દેવામાં આવે તો તેઓ ભરણપોષણનો દાવો કરી શકશે. લિવ-ઇન રિલેશનશિપ રજીસ્ટર કરવામાં નિષ્ફળતાથી જેલ અને દંડ થઈ શકે છે.
અહીં તમને જણાવી દઈએ કે, 27 જાન્યુઆરીએ ઉત્તરાખંડમાં યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. ઉત્તરાખંડ દેશનું પહેલું રાજ્ય બન્યું છે જ્યાં યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ છે. ઉત્તરાખંડ UCCમાં લગ્ન, છૂટાછેડા, વારસો, લિવ-ઇન માટે કાયદા છે.
15.jpg)
