જાન્યુઆરી 2018માં, તત્કાલીન અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે નવા વર્ષની શરૂઆત પાકિસ્તાન પર આકરા પ્રહારો સાથે કરી હતી. ટ્રમ્પે એક ટ્વિટમાં પાકિસ્તાન પર 'વિશ્વાસઘાત'નો આરોપ લગાવ્યો હતો. તેમણે લખ્યું હતું કે, 'અમેરિકાએ છેલ્લા 15 વર્ષમાં મૂર્ખતાપૂર્વક પાકિસ્તાનને 33 બિલિયન ડૉલરથી વધુની સહાય આપી, અને બદલામાં અમને ફક્ત જૂઠાણું અને છેતરપિંડી મળી. તેઓ અમારા નેતાઓને મૂર્ખ માને છે. અમે અફઘાનિસ્તાનમાં જે આતંકવાદીઓને શોધી રહ્યા છીએ, તેઓ તેમને આશ્રય આપે છે. હવે વધારે નહીં!' આ પછી, ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે પાકિસ્તાનને આપવામાં આવતી સુરક્ષા સહાય સ્થગિત કરી દીધી અને તેના પર આતંકવાદીઓને આશ્રય આપવાનો અને અફઘાનિસ્તાનમાં અમેરિકન હિતોને નુકસાન પહોંચાડવાનો આરોપ લગાવ્યો.
પરંતુ હવે, તેમના બીજા કાર્યકાળમાં, ટ્રમ્પની નીતિ અને વલણમાં મોટો ફેરફાર જોવા મળી રહ્યો છે. તાજેતરમાં, US સેન્ટ્રલ કમાન્ડ (સેન્ટકોમ)ના વડા, જનરલ માઈકલ કુરિલાએ પાકિસ્તાનને 'આતંકવાદ વિરોધી ક્ષેત્રમાં એક અપવાદરૂપ ભાગીદાર' ગણાવ્યું હતું. અને હવે પાકિસ્તાનના આર્મી ચીફ અસીમ મુનીર ટ્રમ્પને મળવા જઈ રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે અમેરિકા હવે પાકિસ્તાનની એ જ લશ્કરી વ્યવસ્થાને કેમ લાડ લડાવી રહ્યું છે, જેને એક સમયે અમેરિકા આતંકવાદીઓને આશ્રય આપતું ગણાવતું હતું?
પાકિસ્તાનના આર્મી ચીફ, ફિલ્ડ માર્શલ અસીમ મુનીર, બુધવારે વ્હાઇટ હાઉસમાં બંધ બારણે લંચ માટે અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને મળવા જઈ રહ્યા છે. આ ખાનગી લંચ કેબિનેટ રૂમમાં યોજાશે અને મીડિયાને તેનું કવરેજ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી નથી. રાષ્ટ્રપતિના જાહેર સમયપત્રક મુજબ, ટ્રમ્પ અને અસીમ મુનીર વચ્ચેની આ મુલાકાત બપોરે 1 વાગ્યે (વોશિંગ્ટન સમય) વ્હાઇટ હાઉસના કેબિનેટ રૂમમાં યોજાવાની છે. અહેવાલો અનુસાર, તેમની US મુલાકાત દરમિયાન, પાકિસ્તાની લશ્કરી વડા US સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ માર્કો રુબિયો અને સંરક્ષણ પ્રધાન પીટ હેઝસેથને પણ મળે તેવી શક્યતા છે. મુનીર રવિવારે પાંચ દિવસની સત્તાવાર મુલાકાતે વોશિંગ્ટન પહોંચ્યા હતા. તેમનો ઉદ્દેશ્ય અમેરિકા સાથે વ્યૂહાત્મક સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવવાનો હોવાનું કહેવાય છે.
આ બેઠક પાછળ ઘણા વ્યૂહાત્મક કારણો છે, જે અમેરિકાની બદલાતી વિદેશ નીતિ અને પ્રાદેશિક સમીકરણોને પ્રતિબિંબિત કરે છે. એક કારણ પાકિસ્તાનમાં લશ્કરી થાણું સ્થાપિત કરવાનું પણ હોઈ શકે છે જેનો અમેરિકાને ઘણા મોરચે ફાયદો થશે. ખાસ કરીને જ્યારે તેનો દુશ્મન ઈરાન, ઈઝરાયલ સાથે યુદ્ધમાં છે અને ટ્રમ્પ જાણે છે કે દેવાના બોજ હેઠળ દબાયેલો, આર્થિક સંકટનો ભોગ બનેલો, રાજકીય અસ્થિરતાનો ભોગ બનેલો અને સરકારથી લઈને સેના સુધી ભ્રષ્ટાચાર ફેલાયેલો દેશમાં આવું કરવું મુશ્કેલ કાર્ય નહીં હોય.
મિત્ર અને શત્રુ વચ્ચે યુદ્ધ: મધ્ય પૂર્વમાં તણાવ ચરમસીમાએ છે. અત્યાર સુધી હમાસ સાથે યુદ્ધ લડી રહેલું ઈઝરાયલ હવે ઈરાન સાથે પણ યુદ્ધમાં છે. માત્ર અમેરિકા જ નહીં પરંતુ પશ્ચિમના સમગ્ર દેશો ઈઝરાયલ સાથે ઉભા છે અને સ્પષ્ટપણે કહી રહ્યું છે કે ઈરાન કોઈપણ સંજોગોમાં પરમાણુ શસ્ત્રો બનાવી શકશે નહીં. એવું અનુમાન લગાવવામાં આવી રહ્યું છે કે, અમેરિકા આ યુદ્ધમાં સીધું જોડાઈ શકે છે. આ યુદ્ધમાં, એક તરફ અમેરિકાનો સૌથી વિશ્વસનીય મિત્ર ઈઝરાયલ છે અને બીજી તરફ તેનો કટ્ટર દુશ્મન ઈરાન છે. પાકિસ્તાનમાં લશ્કરી થાણું મેળવીને, અમેરિકા ઈરાનની પૂર્વ સરહદ પર પોતાની હાજરી નોંધાવી શકશે. જરૂર પડ્યે, તે માત્ર જમીની ગુપ્ત માહિતી એકત્રિત કરી શકશે નહીં, પરંતુ લશ્કરી કાર્યવાહી માટે પણ તૈયારી કરી શકશે.
ચીનની ચાલાકી પર નજર રાખવી: અમેરિકા ચીનને 'ઓપન એન્ડ ફ્રી' ઈન્ડો-પેસિફિક માટે ખતરો માને છે. ક્વાડનો મૂળ હેતુ આ ખતરોનો સામનો કરવાનો છે. ચીનના માત્ર સમુદ્રમાં જ નહીં પણ જમીન પર પણ વધતા મૂળિયા અમેરિકાને પરેશાન કરી રહ્યા છે, જેમાં ચીનનો 'બેલ્ટ એન્ડ રોડ ઈનિશિએટિવ' (BRI) પ્રોજેક્ટનો સમાવેશ થાય છે. તેનો સૌથી મોટો ભાગ, ચીન-પાકિસ્તાન ઈકોનોમિક કોરિડોર (CPEC) પાકિસ્તાનના ગ્વાદર બંદરમાંથી પસાર થાય છે. અમેરિકા નથી ઇચ્છતું કે પાકિસ્તાન સંપૂર્ણપણે ચીનના પ્રભાવ હેઠળ આવે. આવી સ્થિતિમાં, પાકિસ્તાનમાં લશ્કરી હાજરી સાથે, અમેરિકા ચીનના પ્રભાવને પડકાર આપી શકશે અને દક્ષિણ એશિયામાં શક્તિનું સંતુલન જાળવી શકશે.
આતંકવાદ ફરી ઉભરવાનો ભય: અમેરિકાના અફઘાનિસ્તાનમાંથી બહાર નીકળ્યા પછી, આ ક્ષેત્રમાં તેની લશ્કરી હાજરી સંપૂર્ણપણે સમાપ્ત થઈ ગઈ છે. કાબુલ પર હવે તાલિબાનનું શાસન છે. અમેરિકા આ વિસ્તારમાં આતંકવાદના પુનરાગમન અંગે ચિંતિત છે, કારણ કે અહીં લાદેને 9/11નું કાવતરું ઘડ્યું હતું. પાકિસ્તાનમાં લશ્કરી થાણું મેળવવાથી અમેરિકાને અફઘાનિસ્તાન પર નજર રાખવામાં અને સંભવિત આતંકવાદી હુમલાઓને રોકવામાં મદદ મળશે. આ ઉપરાંત, પાકિસ્તાનની ગુપ્તચર એજન્સીઓ અને સેના પર આતંકવાદ સામે કાર્યવાહી કરવા માટે પણ દબાણ લાવી શકાય છે.
ગમે તે કહો... ભાજપ પર ગુજરાતના મતદારોનો વિશ્વાસ અડીખમ છે! 
-copy17.jpg)
