અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર જીતવાની ઇચ્છા તો જગ જાહેર છે. પાકિસ્તાનના આર્મી ચીફ જનરલ અસીમ મુનીર પછી હવે ઇઝરાયલના PM બેન્જામિન નેતન્યાહૂએ ટ્રમ્પ માટે નોબેલ પુરસ્કારની માંગણી કરી છે. પરંતુ નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર આટલો મહત્વપૂર્ણ કેમ છે કે ટ્રમ્પ તેના માટે ઉત્સુક છે?
પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, ટ્રમ્પ લાંબા સમયથી નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર જીતવાની ઇચ્છા વ્યક્ત કરી રહ્યા છે. તેઓ પોતાને તેના માટે દાવેદાર માને છે. નિષ્ણાતો માને છે કે, નોબેલ શાંતિ પુરસ્કારને વિશ્વનો સર્વોચ્ચ સન્માન માનવામાં આવે છે. આ સન્માન નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતાને પ્રતિષ્ઠિત વ્યક્તિઓની શ્રેણીમાં લાવે છે. ખાસ કરીને નોબેલ વિજેતા રાજકારણીઓનું કદ તેમના પક્ષ, દેશ અને વિશ્વમાં ઝડપથી વધે છે. મોટા વ્યાપારી જૂથના માલિક ટ્રમ્પ માટે 10 કરોડ રૂપિયાની ઇનામી રકમ એક નાની સરખી રકમ છે, પરંતુ તે 2026માં અમેરિકામાં યોજાનારી મધ્યસત્ર ચૂંટણીમાં તેમની જીત અને રાષ્ટ્રપતિ પદ પરની તેમની શક્તિમાં વધુ વધારો કરશે.
અત્યાર સુધીમાં ચાર અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિઓને નોબેલ પુરસ્કાર આપવામાં આવ્યો છે, થિયોડોર રૂઝવેલ્ટ (1906), વુડ્રો વિલ્સન (1920), જિમી કાર્ટર (2002), બરાક ઓબામા (2009) અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ અલ ગોર (2007). વુડ્રો વિલ્સનને પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધનો અંત લાવવાના તેમના પ્રયાસો બદલ આ પુરસ્કાર મળ્યો હતો. ઓબામાને ઈરાન-અમેરિકા પરમાણુ વાટાઘાટો અને પેલેસ્ટાઇન મુદ્દા પર રાજદ્વારી પ્રયાસો માટે નોબેલ પુરસ્કાર મળ્યો હતો. રૂઝવેલ્ટ સિવાય બાકીના બધા નેતાઓ ડેમોક્રેટ હતા.
ભૌતિકશાસ્ત્ર-રસાયણશાસ્ત્ર, દવા, સાહિત્ય અને શાંતિના ક્ષેત્રોમાં અત્યાર સુધીમાં 1012 લોકોને નોબેલ પુરસ્કાર મળ્યો છે. 17 વર્ષની મલાલા યુસુફઝઈ સૌથી નાની ઉંમરના નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા છે. 97 વર્ષના વૈજ્ઞાનિક જોન B ગુડઈનફ સૌથી વૃદ્ધ વિજેતા છે. અત્યાર સુધીમાં 06 લોકોએ નોબેલ પુરસ્કારના સમ્માનને નકારી કાઢ્યો છે.
ઘણી કાળજી અને સંપૂર્ણ ચકાસણી પછી નોબેલ પુરસ્કાર માટે નામાંકિત ઉમેદવારોમાંથી વિજેતાની પસંદગી કરવામાં આવે છે. એકેડેમી, યુનિવર્સિટી, વૈજ્ઞાનિક, ભૂતપૂર્વ વિજેતા અથવા અન્ય કોઈપણ નોમિનેશન મોકલી શકે છે. નામાંકિત ઉમેદવારો સામેની સિદ્ધિઓ અને આરોપો અંગે પણ સંપૂર્ણ તપાસ કરવામાં આવે છે.
વિજેતાને નોબેલ ડિપ્લોમા આપવામાં આવે છે, ખાસ ડિઝાઇન કરેલો નોબેલ મેડલ પણ આપવામાં આવે છે, અને લગભગ 10 કરોડ રૂપિયાની ઇનામ રકમ પણ આપવામાં આવે છે.
15.jpg)
