કેન્દ્રીય પરિવહન મંત્રી નીતિન ગડકરી તાજેતરમાં એક ઓટો સમિટ 2025માં પહોંચ્યા હતા, જ્યાં તેમણે ખુલાસો કર્યો હતો કે, તેઓ હાઇડ્રોજનથી ચાલતી કારમાં આવ્યા હતા. તેઓ ઘણી વખત હાઇડ્રોજનથી ચાલતી કારમાં જોવા મળ્યા છે. ચાલો આ કાર વિશે જાણીએ અને તેમાં વપરાતી ટેકનોલોજી સમજી લઈએ.
કેન્દ્રીય પરિવહન મંત્રી નીતિન ગડકરી સંસદમાં હાઇડ્રોજનથી ચાલતી કાર (ફ્યુઅલ સેલ ઇલેક્ટ્રિક વ્હીકલ - FCEV)માં જોવા મળ્યા છે અને તાજેતરમાં જ એવી જ કારમાં એક ચેનલના એવોર્ડ્સ સમારોહમાં હાજરી આપી હતી. હાઇડ્રોજન કાર ખૂબ જ ઓછી કિંમતે અને પ્રદૂષણ વિના ચલાવી શકાય છે. આ કારને ટોયોટા મીરાઈ કહેવામાં આવે છે. ફૂલ ટાંકી ભરેલી હોય તો આ કાર લગભગ 600 કિલોમીટર મુસાફરી કરી શકે છે, અને તેનો રનિંગ ખર્ચ પ્રતિ કિલોમીટર આશરે રૂ. 2 આવે છે. આ કાર્યક્ષમતા તેને લાંબા અંતરની મુસાફરી માટે એક આકર્ષક અને આર્થિક વિકલ્પ બનાવે છે.
હાઇડ્રોજન કારને 'ભવિષ્યનું બળતણ' કહેવામાં આવે છે, કારણ કે તે હાઇડ્રોજન ફ્યુઅલ સેલ ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરે છે. આ કારને ઇલેક્ટ્રિક વાહનોની જેમ બાહ્ય બેટરી રિચાર્જ કરવાની જરૂર નથી, તેના બદલે, તેઓ અંદર પોતાની રીતે જ વીજળી ઉત્પન્ન કરે છે. હાઇડ્રોજનને એક ખાસ ટાંકીમાં સંગ્રહિત કરવામાં આવે છે, ત્યાર પછી હવા (ઓક્સિજન) સાથે કારની અંદરના ફ્યુઅલ સેલમાં મોકલવામાં આવે છે. ફ્યુઅલ સેલમાં, હાઇડ્રોજન અને ઓક્સિજન વચ્ચે એક નિયંત્રિત રાસાયણિક પ્રતિક્રિયા થાય છે, જે હાઇડ્રોજનમાંથી ઇલેક્ટ્રોન દૂર કરે છે અને વીજળી ઉત્પન્ન કરે છે.
તેનાથી ઉત્પન્ન થતી વીજળી સીધી ઇલેક્ટ્રિક મોટરને પાવર આપે છે, જે કારને આગળ ચલાવવામાં મદદ કરે છે. આ રીતે, હાઇડ્રોજન કારમાં મૂળભૂત રીતે તેના સ્થાપત્યમાં એક નાનો પાવર પ્લાન્ટ હોય છે. આ સમગ્ર પ્રક્રિયાનો સૌથી મોટો પર્યાવરણીય ફાયદો તેના શૂન્ય ઉત્સર્જન છે. રાસાયણિક પ્રતિક્રિયા ત્રણ અંતિમ ઉત્પાદનો ઉત્પન્ન કરે છે, વીજળી (જે કારને પાવર આપે છે), પાણી (H₂O), અને ગરમી. એક્ઝોસ્ટમાંથી ફક્ત ગરમ હવા અને પાણીની વરાળ જ મુક્ત થાય છે, જે તેને અશ્મિભૂત ઇંધણથી ચાલતા વાહનોની તુલનામાં વધુ કાર્યક્ષમ વિકલ્પ બનાવે છે.
15.jpg)
