બિહારમાં CM નીતિશ કુમારના નેતૃત્વ હેઠળની NDA સરકારની રચનાએ એક નવો રાજકીય વળાંક લાવ્યો છે. નીતિશ સરકારે ભૂતપૂર્વ CM રાબડી દેવીને 10 સર્ક્યુલર રોડ પરનો સરકારી બંગલો ખાલી કરવા માટે નોટિસ ફટકારી છે. બદલામાં, સરકારે તેમને પટનામાં હાર્ડિંગ રોડ પર એક નવો બંગલો ફાળવ્યો છે. આમ છતાં, લાલુ પરિવાર હજુ પણ જૂનો બંગલો છોડવા તૈયાર નથી.
RJDએ સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે, 10 સર્ક્યુલર રોડ પરનો બંગલો ખાલી કરવામાં આવશે નહીં. તેને રાજકીય બદલો ગણાવતા, પાર્ટીના પ્રદેશ પ્રમુખ મગનીલાલ મંડલે અલ્ટીમેટમ આપ્યું છે કે, 'જે કરવું હોય તે કરી લો, પરંતુ અમે આ બંગલો ખાલી કરીશું નહીં.' RJD હવે આ મામલો કોર્ટમાં લઈ જવાની ધમકી આપી રહ્યું છે.
પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે લાલુ પરિવાર 10 સર્ક્યુલર રોડ પરનો બંગલો છોડવામાં ખચકાટ અનુભવે છે તેનું કારણ શું છે? શું નવો બંગલો જૂના કરતા નાનો છે, કે પછી અન્ય કોઈ કારણો છે? આવા અનેક પ્રશ્નો છે. રાબડી દેવી નવા બંગલામાં જવાને બદલે જૂના બંગલામાં જ કેમ રહેવા માંગે છે?
બિહારનું CM પદ છોડ્યા પછી, લાલુ યાદવ અને રાબડી દેવી પટનાના 10 સર્ક્યુલર રોડ પરના બંગલામાં રહે છે. જ્યારે CM નીતિશ કુમાર પહેલી વાર સત્તામાં આવ્યા, ત્યારે તેમણે બિહારના તમામ ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રીઓને પટનામાં સરકારી રહેઠાણ, સુરક્ષા અને અન્ય સુવિધાઓ પૂરી પાડવાનો નિર્ણય લીધો.
રાબડી દેવી અને તેમનો પરિવાર જાન્યુઆરી 2006થી 10 સર્ક્યુલર રોડ બંગલામાં રહે છે, પરંતુ મંગળવારે, બિહાર મકાન બાંધકામ વિભાગે ભૂતપૂર્વ CM રાબડી દેવીને નોટિસ મોકલાવીને તેમને 10 સર્ક્યુલર રોડ બંગલો ખાલી કરવાનો આદેશ આપ્યો. આ પાછળનું કારણ એ છે કે હાઈકોર્ટે 2019માં ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રીઓને બંગલા અને અન્ય સુવિધાઓ પૂરી પાડવાની વ્યવસ્થા નાબૂદ કરી હતી. હવે, સરકારે રાબડી દેવીને પટનાના હાર્ડિંગ રોડ પર એક નવો બંગલો ફાળવ્યો છે.
લાલુ પ્રસાદ યાદવની પત્ની, રાબડી દેવીને, ભૂતપૂર્વ CM હોવાને કારણે 10 સર્ક્યુલર રોડ બંગલો ફાળવવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ સરકારે તેને ખાલી કરવા માટે નોટિસ મોકલી છે. તેના બદલે, તેમને વિધાન પરિષદમાં વિરોધ પક્ષના નેતા તરીકેના તેમના પદને માન્યતા આપતા, પટનાના 39 હાર્ડિંગ રોડ ખાતે એક નવું નિવાસસ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. તેજસ્વી યાદવ વિધાનસભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા છે, અને તેથી, તેમને 1 પોલો રોડ બંગલો ફાળવવામાં આવ્યો છે.
રાબડી દેવીને ફાળવવામાં આવેલ આ બંગલો બિહારના મંત્રી નિવાસસ્થાનોમાં બીજા ક્રમનો સૌથી મોટો છે. વિનોદ નારાયણ ઝા, રામસુરત રાય, સમીમ અખ્તર અને ચંદ્રમોહન રાય જેવા નેતાઓ 39 હાર્ડિંગ રોડ બંગલામાં રહી ચુક્યા છે. આ નિવાસસ્થાનમાં છ બેડરૂમ, એક ડ્રોઇંગ રૂમ, એક ડાઇનિંગ રૂમ, એક મોટો હોલ અને એક મોટો બગીચો છે. સ્ટાફ અને સુરક્ષા ગાર્ડ માટે અલગ રૂમ પણ આપવામાં આવ્યા છે.
રાબડી દેવીને વિધાન પરિષદમાં વિરોધ પક્ષના નેતા તરીકેના તેમના પદના આધારે 39 હાર્ડિંગ રોડ બંગલો ફાળવવામાં આવ્યો હતો. આ વખતે, ધારાસભ્યો અને MLC માટે રહેઠાણો વિસ્તાર મુજબ ફાળવવામાં આવ્યા છે. હવે, દરેક મતવિસ્તારમાંથી ચૂંટાયેલા ધારાસભ્યને એક ઘર ફાળવવામાં આવે છે, અને ફક્ત મંત્રીઓને જ બંગલો ફાળવવામાં આવે છે.
લાલુ પરિવાર કોઈપણ સંજોગોમાં તેમનું 10 સર્ક્યુલર રોડ રહેઠાણ છોડવા તૈયાર નથી, કારણ કે નવું મળેલું ઘર લાંબા સમય સુધી ટકી શકશે નહીં. આનું કારણ એ છે કે, રાબડી દેવીને વિધાન પરિષદમાં વિપક્ષના નેતા તરીકે 39 હાર્ડિંગ રોડ બંગલો ફાળવવામાં આવ્યો છે. જો રાબડી દેવી વિપક્ષના નેતા તરીકે પદ છોડે છે, તો તેમણે 39 હાર્ડિંગ રોડ બંગલો પણ ખાલી કરવો પડશે.
75 સભ્યોની બિહાર વિધાનસભા પરિષદમાં હાલમાં RJD પાસે 13 સભ્યો છે. વિધાનસભા પરિષદમાં વિપક્ષના નેતા રહેવા માટે ઓછામાં ઓછા 9 MLC જરૂરી છે. RJD પાસે હાલમાં વિધાન પરિષદમાં 13 સભ્યો છે, જેમાંથી 2નો કાર્યકાળ 2026માં સમાપ્ત થશે. વધુમાં, 7 RJD MLCનો કાર્યકાળ 2028માં સમાપ્ત થશે, અને 4 MLCનો કાર્યકાળ 2030માં સમાપ્ત થશે.
રાબડી દેવી 2030 સુધી વિધાન પરિષદના સભ્ય રહેશે, પરંતુ પાંચ વર્ષ સુધી વિપક્ષના નેતાનું પદ જાળવી રાખવું મુશ્કેલ છે. આનું કારણ એ છે કે, વિધાનસભા ચૂંટણી પછી પરિસ્થિતિ બદલાઈ ગઈ છે. RJD ધારાસભ્યોની સંખ્યા 75થી ઘટીને 25 થઈ ગઈ છે. પરિણામે, RJD હવે પોતાના દમ પર એક પણ બેઠક જીતી શકવા સક્ષમ નથી.
2026માં ખાલી થનારી RJDની બંને બેઠકો NDAની પાસે જઈ શકે છે. આ ઉપરાંત, 2028માં ખાલી થનારી RJDની બેઠકોમાંથી, પાંચ સ્થાનિક સંસ્થા ક્વોટામાંથી અને બે વિધાનસભા ક્વોટામાંથી છે. 2030માં ખાલી થનારી ચારેય બેઠકો વિધાનસભા ક્વોટામાંથી છે.
રાજ્ય વિધાન પરિષદમાં કુલ 75 બેઠકો છે, જેમાંથી 27 બિહાર વિધાનસભા દ્વારા ચૂંટાય છે, 6 શિક્ષક ક્વોટામાંથી, 6 સ્નાતક મતવિસ્તારમાંથી, 24 સ્થાનિક સંસ્થાઓમાંથી અને 12 રાજ્યપાલ દ્વારા નામાંકિત કરવામાં આવે છે. એક તૃતીયાંશ બેઠકો માટે દર બે વર્ષે ચૂંટણીઓ યોજાય છે.
રાબડી દેવી 2028 સુધીમાં વિરોધ પક્ષના નેતાનું પદ ગુમાવી શકે છે. RJD માટે વિધાનસભા-અનામત MLC બેઠકો પોતાના દમ પર જીતવી સરળ નથી. જો RJD બધા વિપક્ષી ધારાસભ્યોનો ટેકો મેળવવામાં સફળ થાય તો પણ, તે ફક્ત એક જ બેઠક જીતવાની શક્યતા છે. આનાથી 2028 સુધીમાં તેની સંખ્યા ઘટીને નવ થઈ જશે. વધુમાં, જો સ્થાનિક સંસ્થાઓમાંથી જીતેલા MLC 2028માં ફરીથી નહીં જીતે, તો આ સંખ્યા ઘટીને પાંચથી છ થઈ જશે. આમ, 5 MLC બેઠકો ગુમાવવાથી, રાબડી દેવી માત્ર વિપક્ષી નેતા પદ જ નહીં પરંતુ તેમનો બંગલો પણ ગુમાવશે.
RJD માને છે કે રાબડી દેવીને ફાળવવામાં આવેલ હાર્ડિંગ રોડ બંગલો વિધાન પરિષદમાં વિપક્ષના નેતા તરીકે આપવામાં આવેલો છે. આવી સ્થિતિમાં, જો વિપક્ષના નેતાનું પદ જ રહેશે નહીં, તો બંગલો કેવી રીતે રહેશે? આ જ કારણ છે કે RJDના પ્રદેશ પ્રમુખ મગનીલાલ મંડલે જણાવ્યું હતું કે, રાબડી દેવી બંગલો ખાલી કરશે નહીં. તેમણે CM નીતિશ કુમારને પ્રશ્ન કર્યો હતો કે, છેલ્લા 20 વર્ષમાં બંગલો ક્યારેય મુદ્દો બન્યો નથી, પરંતુ હવે અચાનક કેમ? શું આ BJPની ચાલ છે?
મગનીલાલ મંડલ માને છે કે, ગૃહ વિભાગ BJP પાસે ગયા પછી, લાલુ પરિવારને અપમાનિત કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે. RJDએ કોર્ટમાં જવાનો અથવા કોઈપણ જરૂરી પગલાં હશે તે લેવાનું નક્કી કર્યું છે, પરંતુ બંગલો ખાલી કરશે નહીં. આમ, RJD કાનૂની લડાઈ લડીને મામલાને ગૂંચવાયેલો રાખવાની રણનીતિ અપનાવી રહી છે.
15.jpg)
